W dniu 10 kwietnia 2010 r. weszło w życie Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. W § 18 wprowadziło ono od dnia 16 kwietnia 2020 r. – do odwołania – obowiązek zakrywania, przy pomocy części odzieży, maski albo maseczki, ust i nosa podczas przebywania poza adresem miejsca zamieszkania lub stałego pobytu. A zatem obowiązuje on w czasie przemieszczania się pieszo, ale też na na rowerze, hulajnodze, motocyklu, w środkach transportu publicznego ale też w samochodach prywatnych.

Przepis ten był jednak nieprecyzyjny i budził przez to wiele wątpliwości, dlatego 15 kwietnia, Rozporządzeniem zmieniającym, Rada Ministrów postanowiła doprecyzować tę regulację. Co z niej wynika?

***

EDIT

W dniu 19 kwietnia 2020 r. opublikowano kolejne rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustanowienia okreslonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku w wystąpieniem stanu pandemii. Zmiany nim wprowadzone zostały uwzględnione w tekście poniżej na czerwono. W pozostałym zakresie, uprzednie nakazy i zakazy dalej obowiązują.

Czym możesz zasłaniać nos i usta?

Przepisy nakładają obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski albo maseczki lub kasku ochronnego (motocyklowego). Możemy zatem wykorzystać maseczkę wykonaną w domowych warunkach lub taką zakupioną wcześniej w sklepie czy aptece. Ale alternatywą będzie także szal, chustka lub inna część odzieży, byle zasłaniały one te części twarzy. Rozporządzenie z dnia 19.04.2020 r. wprowadziło także mozliwość korzystania z kasku motocyklowego.

Gdzie musisz zasłaniać twarz?

1) w środkach zbiorowego transportu (tramwaj, autobus, ale też metro, pociąg, statek, czy samolot),

2) w pojazdach samochodowych (wówczas, gdy poruszają się nimi osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie),

3) w miejscach ogólnodostępnych.

Czym są miejsca ogólnodostępne?

Rozporządzenie wskazuje, że są to:

– drogi i place, teren cmentarzy, parków, zieleńców, promenad, bulwarów, ogrodów botanicznych, ogrodów zabytkowych, plaż, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych,
– zakład pracy,
– budynki użyteczności publicznej,
– obiekty handlowe lub usługowe, placówki handlowe lub usługowe i targowiska (stragany),
– teren nieruchomości wspólnych – czyli np. klatka schodowa, winda, podwórze, ogródek, wspólna piwnica, pralnia czy strych, ale też wspólny garaż podziemny czy urządzenia sanitarne (np. łazienki).

Budynki użyteczności publicznej

Obowiązek obejmuje w szczególności budynki:

– administracji publicznej (np. Urząd Miejski, Urząd Pracy, Urząd Skarbowy, ZUS),

– wymiaru sprawiedliwości (np. sąd, prokuratura, komisariat policji),

– kultury (np. kino, teatr),

– kultu religijnego (np. kościół, kaplica, cmentarz),

– oświaty (np. szkoła, przedszkole),

– szkolnictwa wyższego (np. uczelnia),

– nauki, wychowania,

– opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej (np. przychodnia, ośrodek zdrowia, szpital, ośrodek opieki społecznej)

– obsługi bankowej,

– handlu,

– gastronomii,

– usług (w tym usług pocztowych),

– turystyki, sportu,

– obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym.

Uwaga! Za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny.

Czy są jakieś wyjątki?

Tak. Obowiązek zakrywania ust i nosa nie dotyczy następujących sytuacji lub osób:

1) Gdy samochodem jedzie tylko jedna osoba, lub jedna osoba z dzieckiem do lat 4

2) Dziecka do ukończenia lat 4

3) Osoby, która nie może zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim lub osoby mające trudnosci w samodzielnym zakryciu lub odkryciu ust i nosa (wczesniej była to przesłanka „niesamodzielności”). Ważne! Okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane

4) Osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach). Wyjątkiem są osoby, które bezpośrednio obsługują klientów lub interesantów. One muszą mieć zasłonięte nos i usta

5) Kierowcy transportu publicznego, taksówek oraz innych pojazdów wykorzystywanych do przewozu zarobkowego osób, jeśli pojazd wyposażony jest w odpowiednie oddzielenie kierowcy od pasażera uniemożliwiające styczność

6) Duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, a w przypadku braku duchownego – innej osoby sprawującej kult religijny, podczas jego sprawowania

7) Żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności

8) Osoby, której miejscem stałego lub czasowego pobytu są budynki użytecznosci publicznej, przezmaczone na potrzeby wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, chyba że zarządzający takim budynkiem postanowi inaczej

9) Osoby przebywającej na terenie lasu

Ale uwaga! Rozporządzenie wprowadziło też obowiązek odkrycia ust i nosa

Kiedy? Na żądanie:

1) Organów uprawnionych w przypadku legitymowania Cię w celu ustalenia Twojej tożsamości.

2) Innej osoby w związku ze świadczeniem przez nią usług lub wykonywaniem czynności zawodowych lub służbowych, w tym w przypadku konieczności identyfikacji lub weryfikacji Twojej tożsamości.

Co grozi za brak maseczki lub zakrytej twarzy?

Na podstawie Kodeksu wykroczeń policjanci mogą wystawić mandaty w wysokości do 500 złotych. Funkcjonariusze mogą też skierować sprawę do sanepidu, który może wystawić kary administracyjne nawet do 30.000 zł.

Czy trzeba wychodzić z domu w maseczce?

Tak. Bo obowiązek zasłaniania nosa i ust dotyczy przebywania na drogach i placach. Istotne jest to, że nakaz ten dotyczy nie tylko dróg publicznych.

Czy muszę nosić maseczkę na swojej posesji?

Nie. Maski nie są wymagane, gdy korzystamy z własnej nieruchomości gruntowej wokół domu, ogródka, balkonu czy tarasu. Obowiązek noszenia maseczek dotyczy nieruchomości wspólnych, czyli gruntów, części budynków i urządzeń użytkowanych nie tylko przez właścicieli, jak klatka schodowa, winda, podwórze, ogródek, wspólna piwnica, pralnia czy strych, ale też wspólny garaż podziemny czy urządzenia sanitarne (np. łazienki) itp.

Nakaz nie dotyczy też rolników, którzy mogą wykonywać prace w gospodarstwie rolnym bez korzystania z maseczek.

Czy idąc wyrzucić śmieci muszę mieć zakrytą twarz?

To zależy. Jeśli śmietnik znajduje się na Twojej prywatnej posesji, to nie. Natomiast, jeśli mieszkasz w budynku wielorodzinnym, jak blok czy kamienica, to obowiązek ten Cię obejmuje.

Dotyczy on również budynków szeregowych, bo nakaz obejmuje poruszanie się po tzw. częściach wspólnych.

Pamiętaj, że klatka schodowa czy winda, to także część wspólna, a więc także i tu musisz zasłonić usta i nos.

Czy wychodząc z psem na spacer też muszę nosić maseczkę?

Tak, maseczkę lub zakrywać usta i nos w inny dopuszczalny sposób.

Czy muszę mieć maseczkę, gdy jadę samochodem?

To zależy. Jest to konieczne, gdy w prywatnym aucie przebywają osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie, np. współpracownicy, ale także Ty i Twoja sąsiadka, z którą przecież nie mieszkasz.

Czyli, np. małżonkowie lub partnerzy i ich dzieci lub inne osoby zamieszkujące ze sobą nie muszą tego robić.

Nie jest to też konieczne, jeśli jedzie prywatnym samochodem jedzie jedna osoba lub jedna osoba z dzieckiem do ukończenia 4. roku życia. W tym ostatnim wypadku może np. chodzić o nianię, która przemieszcza się z dzieckiem do lat 4.

Czy jak jadę samochodem do lekarza z moją mamą, to musimy mieć na sobie maseczki?

To zależy. Jeśli mieszkacie ze sobą, to zgodnie z rozporządzeniem nie ma takiego obowiązku. Jeśli natomiast zamieszkujecie oddzielnie, to musicie mieć zasłonięte nosy i usta.

Czy w tramwaju lub autobusie muszę być w maseczce?

Tak. Obowiązek ten obowiązuje również w środkach publicznego transportu zbiorowego. Musisz używać wtedy maseczki lub zasłaniać usta i nos w inny dozwolony sposób.

Czy taksówkarze i kierowcy autobusów też muszą zakrywać usta i nos?

To zależy. Ochrona taka jest konieczna, jeżeli masz bezpośredni lub pośredni kontakt z innymi osobami, które przewozisz.

Ale jeśli organizator lub operator danego środka transportu lub przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie zarobkowego przewozu osób zapewni odpowiednie oddzielenie kierowcy od pasażerów w sposób uniemożliwiający styczność (bezpośredni lub pośredni kontakt osoby ze źródłem zakażenia, jeżeli charakter tego kontaktu zagrażał lub zagraża przeniesieniem na tę osobę biologicznych czynników chorobotwórczych), to nakaz ten nie będzie obowiązywał.

Czy zakupy też muszę robić w maseczce?

Tak. Zasłanianie ust i nosa jest niezbędne, gdy udajemy się do miejsc ogólnodostępnych, takich jak obiekty i placówki handlowych, ale także targowiska.

Czy pracując na kasie w sklepie też muszę korzystać z maseczki?

To zależy. Zasadniczo masz obowiązek zakrywania ust i nosa mając bezpośredni kontakt z klientami.

Ale w obiektach i placówkach handlowych lub usługowych pracownicy mogą zakrywać usta i nos przy pomocy przyłbicy pod warunkiem jednak, że wszystkie stanowiska sprzedaży i świadczenia usług wykorzystują dodatkową osłonę ochronną, która oddziela pracownika od klientów.

Czy w zakładzie pracy też muszę używać maseczki?

To zależy. Maseczek nie muszą nosić osoby, które wykonują czynności zawodowe, służbowe czy zarobkowe w danym obiekcie, ale nie mają bezpośredniej styczności z klientami bądź interesantami.

Czyli obowiązek dotyczy osób postronnych (np. interesantów) i tych osób, które w swojej pracy mają bezpośrednią styczność z klientami.

W obiektach i placówkach handlowych lub usługowych pracownicy mogą zakrywać usta i nos przy pomocy przyłbicy, ale tylko jeżeli wszystkie stanowiska sprzedaży i świadczenia usług wykorzystują dodatkową osłonę ochronną, która oddziela pracownika od klientów.

Czy wchodząc do kościoła także muszę zasłaniać nos i usta?

Tak. Rozporządzenie przewiduje, że obowiązek ten dotyczy także obiektów kultu religijnego.

Nie będzie on jednak dotyczył duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędów religijnych, podczas jego sprawowania. Czyli ksiądz będzie mógł odprawić mszę bez maseczki.

***

Jeśli spodobał Ci się ten artykuł lub uważasz go za wartościowy, to będzie mi bardzo miło, jeśli podzielisz się nim z innymi. Daj mi znać w rozwiązaniu jakich problemów mogę Ci jeszcze pomóc. A jeśli masz jakieś pytania lub wątpliwości, czy po prostu potrzebujesz pomocy – skontaktuj się ze mną.