Blog

Rozwód.Alimenty.Kontakty z dzieckiem.Władza rodzicielska.Spadek.Podział Majątku.Prawo pracy

prawo rodzinne

bez tajemnic

Komu i kiedy przysługuje zachowek? Czy należy Ci się zachowek po bracie?

utworzone przez cze 15, 2020Spadek, Zachowek60 Komentarze

Wiele osób dowiedziawszy się o śmierci członka swojej rodziny, zastanawia się, czy ten zostawił im coś w spadku, szczególnie, gdy spadkodawcę i spadkobierców łączyły szczególnie bliskie więzi. Sytuacja jest oczywista, gdy spadkodawca spisał testament, w którym powołał takie osoby do spadku. Sprawa komplikuje się wówczas, gdy zmarły postanowił zapisać wszystko innej osobie. Co wtedy?

Z pomocą przychodzi instytucja zwana zachowkiem. Ale okazuje się, że i ta ma swoje ograniczenia. A przepisy są na tyle skomplikowane, że sprawiają problemy nawet pełnomocnikom, o czym przekonałam się całkiem niedawno. I o tym jest ten artykuł.

Czym jest zachowek?

Spadkodawca ma pełną swobodę zdecydowania, komu przekaże swój majątek. Majątek taki często bywa pokaźny, bo był wypracowywany przez wiele pokoleń.

Czyni to dokonując za życia darowizn lub sporządzając testament, którego treści nie musi z nikim konsultować. Dlatego jako spadkobierca nie masz na jego decyzje żadnego wpływu. W konsekwencji zdarza się, że spadkodawca pomija w ten sposób najbliższą rodzinę i na wypadek swojej śmierci zapisuje w testamencie wszystko osobom spoza jej kręgu (np. przyjacielowi, partnerowi, dalekiemu krewnemu, opiekunowi).

Prawo chroni jednak najbliższą rodzinę, gwarantując im prawo do części majątku, niezależnie od prawa spadkodawcy do swobodnego nim dysponowania. To właśnie zachowek.

Jest on ułamkiem wartości udziału spadkowego, który przypadłby określonemu spadkobiercy, gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego – czyli np. gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu czyniąc swoimi spadkobiercami inny krąg osób niż to wynika z przepisów np. zapisując wszystko niespokrewnionej z nim osobie. 

Co ciekawe, zachowek może przysługiwać także wtedy, gdy testament nigdy nie powstał. Czyli, uprawniony został wprawdzie powołany do dziedziczenia (na podstawie ustawy), jednak to, co otrzymał w spadku nie wystarcza na pokrycie należnego mu roszczenia o zachowek. Albo majątek spadkowy w zasadzie nie istnieje. Bo np. spadkodawca za życia zapisał w darowiźnie innemu ze spadkobierców jedyną swoją wartościową nieruchomość. Taki „pokrzywdzony” spadkodawca może się wtedy zwrócić o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Komu przysługuje zachowek? Czy siostra lub siostrzeńcy mają prawo do zachowku? Czyli zachowek po wujku

To pytanie pojawiło się w kontekście treści pozwu, jaki w ostatnim czasie otrzymała moja Klientka. Oto stan faktyczny:

Spadkodawca był kawalerem. Nie posiadał dzieci, a jego rodzice też już nie żyją. Zmarły pozostawił testament, w którym zapisał wszystko swojej przyjaciółce (mojej Klientce), która opiekowała się nim w ostatnich latach. Spadkodawca posiadał jednak dwie siostry. Jedna z nich pozostawiła po sobie dwoje dzieci – siostrzeńców zmarłego.

I właśnie te osoby, wystąpiły o zachowek po swoim wujku przeciwko mojej Klientce. Czy słusznie?

Komu przysługuje zachowek?

Jak już wcześniej wspomniałam, roszczenie o zapłatę zachowku pojawia się wówczas, gdy nie otrzymałeś należnej Ci części majątku w postaci powołania do spadku, zapisu lub uczynionej przez spadkodawcę na Twoją rzecz darowizny. Jeśli jesteś uprawnionym do zachowku, to masz wtedy prawo domagać się zapłaty sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Osoby uprawnione do zachowku

Przepisy są niezwykle restrykcyjne, gdy chodzi o krąg osób uprawnionych do zachowku.

Przyznają to prawo jedynie najbliższej rodzinie zmarłego, a mianowicie:

1) zstępnym (np. dzieciom, wnukom),

2) małżonkowi, oraz rodzicom spadkodawcy,

którzy byliby powołani do spadku, gdyby spadkodawca nie pozostawił testamentu.

Osoby te nie będą jednak zawsze uprawnione do zachowku. Tylko wtedy, gdy w konkretnych okolicznościach dziedziczyłby (dziedziczą) spadek z mocy ustawy. I oczywiście, jeśli nie zostały np. wydziedziczone. Takich wyjątków jest kilka i niebawem o tym również napiszę.

Z powyższego wynika, że zachowek w pierwszej kolejności przysługuje zstępnym – czyli dzieciom (ewentualnie wnukom) spadkodawcy oraz małżonkowi. Rodzicom spadkodawcy dopiero wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił dzieci lub wnuków.

Ile wynosi zachowek?

Jeżeli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni (dziecko lub wnuk), to zachowek wynosi 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. W pozostałych przypadkach jest to 1/2 wartości udziału spadkowego jaki by mu przypadł, gdyby testamentu nie sporządzono.

W pierwszej kolejności trzeba zatem ustalić wysokość udziału spadkowego jaki przypadłby konkretnej osobie, gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego. A następnie, wielkość takiego udziału (określoną ułamkiem) należy przemnożyć przez 1/2 lub 2/3. Wysokość samego roszczenia zależeć też rzecz jasna będzie od wartości całego majątku spadkowego.

Przykład:

Spadkodawczyni zapisała wszystko swojej przyjaciółce. Pozostawiła po sobie męża oraz dwie córki, jedną pełnoletnią, a drugą małoletnią. Żyją również jej rodzice. Tylko mąż oraz dzieci będą miały prawo do zachowku. Gdyby testamentu nie było, każda z tych osób otrzymałaby po 1/3 spadku.

W tej sytuacji zachowek wynosi:

dla męża – 1/6 spadku (1/2 z 1/3 udziału spadkowego)

dla pełnoletniej córki – 1/6 spadku (1/2 z 1/3 udziału spadkowego)

dla małoletniej córki – 2/9 spadku (2/3 z 1/3 udziału spadkowego).

Prawo do zachowku po bezdzietnym wujku

W podanym przeze mnie na wstępie przykładzie, zachowek nie przysługuje. Ani rodzeństwo (brat czy siostra), ani zstępni rodzeństwa (dzieci czy wnuki) nie są uprawnione do zachowku po swoim bracie lub siostrze (rodzeństwie) lub wujku. Przepisy nie wymieniają tych osób i trzeba je interpretować ściśle, w konsekwencji, prawo do zachowku wygasa. Klientka może zatem spać spokojnie.

***

Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy lub indywidualnej konsultacji skontaktuj się ze mną.

***

Jeżeli spodobał Ci się ten artykuł lub uważasz go za wartościowy, to będzie mi bardzo miło, jeśli podzielisz się nim z innymi. Daj mi znać w rozwiązaniu jakich problemów mogę Ci jeszcze pomóc.

A po więcej prawniczych ciekawostek zapraszam Cię też na Facebooka i Instagram.

60 komentarzy

  1. Joanna

    Witam interesuje mnie sprawa zachowku po siostrze ktora nie miala dzieci przepisala spadek na kuzynki syna maloletniego

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, niestety polskie prawo nie przewiduje możliwości ubiegania się o zachowek po siostrze. Zachowek przysługuje tylko bardzo wąskiemu gronu osób – małżonkowi zmarłej osoby (w tym wypadku siostry), jej zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom itd.) oraz rodzicom osoby zmarłej. Rodzeństwu niestety nie. Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
      • Wojtek

        Dobry wieczór. Sytuacja wygląda tak. Mama otrzymała od ojczyma w darowiźnie 25lat temu gospodarstwo wzamian mogą tam mieszkać do śmierci. Czy jej brat ma prawo do zachowku. Nie było go u rodziców około 20 lat nie odwiedzał i nie interesował się. Jak to wygląda z prawnego punktu?

        Odpowiedz
        • Marta Szkliniarz

          Dzień dobry, udzielenie odpowiedzi wymaga m.in. zapoznania się z treścią umowy, o której Pan wspomina. To kluczowa kwestia w tej sprawie. Jak również ustalenia kręgu spadkobierców. Zachęcam do skorzystania z konsultacji prawnej u prawnika, który po analizie tej umowy będzie w stanie udzielić odpowiedzi. Pozdrawiam serdecznie.

          Odpowiedz
          • Anja

            Witam, mam taką sytuację ze spadkiem po cioci. Ciocia czyli siostra mojego ojca zmarła . Jej mąż zmarł 11 lat wcześniej pozostawił testament w którym wszystko przekazuje żonie. Testament został uznany rodzeństwo wojka i jego dzieci zrzekli się roszczeń do spadku po nim. Teraz zmarła ciocia siostra mojego taty. Nie miała dzieci i nie pozostawiła testamentu. Z mocy prawa dziedziczy tato czyli brat zmarłej. Jednak pojawia się problem bo bratanicy Wójka domagają się podziału tego majątku twierdząc iż należy im się połowa. Czy faktycznie tak jest?

          • Marta Szkliniarz

            Dzień dobry,

            niestety nie umiem odpowiedzieć na tak postawione pytanie, ponieważ porusza Pani w nim mnóstwo wątków, które wymagają doprecyzowania, w tym wskazania konkretnych dat kiedy wydarzenia miały miejsce oraz ustalenia co dokładnie się stało. W szczególności ustalenia wymaga to, z jakim roszczeniem dokładnie występują osoby, o których Pani wspomina. Bowiem bratankom, czy też siostrzeńcom zasadniczo nie przysługuje prawo do zachowku po zmarłej cioci, czy wujku. Bardzo proszę skonsultować Pani indywidualną sytuację w trakcie porady prawnej.

            Pozdrawiam

    • Maria

      Witam. Mam sytuację podobną jak z artykułu. Z tym,że mama wuja żyje, wuja był rozwodnikiem bez dzieci. Co w sytuacji gdy jego mama umrze niedługo po nim i nie dostanie zachowku czy wtedy rodzeństwo po mamie dziedziczy prawo do zachowku który by przysługiwał mamie po śmierci wuja?

      Odpowiedz
      • Marta Szkliniarz

        Dzień dobry,

        według mnie nie, ponieważ roszczenie o zachowek dziedziczyć mogą jedynie określone osoby – małżonek, zstępni i rodzice. Mówi o tym art. 1002 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: Roszczenie z tytułu zachowku przechodzi na spadkobiercę osoby uprawnionej do zachowku tylko wtedy, gdy spadkobierca ten należy do osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy. Proszę jednak skonsultować Państwa indywidualną sytuację z prawnikiem, przedstawiając mu wszystkie okoliczności, w tym kolejność dziedziczenia.

        Pozdrawiam serdecznie,
        adw. Marta Szkliniarz

        Odpowiedz
      • Jarosław Kośla

        Wraz z żoną wykupiliśmy mieszkanie moich rodziców oni w zamian zrobili darowiznę na nas 1998r
        W tym roku zmarł mój brat czy jego córka może starać się o zachowek po ojcu

        Odpowiedz
        • Marta Szkliniarz

          Dzień dobry,

          niestety pytanie jest zbyt ogólne. By na nie odpowiedzieć musiałabym wiedzieć jaki jest krąg spadkobierców po rodzicach, kiedy zmarli, kiedy zmarł Pana brat. Jak również przeanalizować dokumenty dotyczące operacji, o której Pan wspomina – wykupu i darowizny. Takie rzeczy możliwe są do omówienia jedynie w trakcie konsultacji.

          Pozdrawiam,
          adw. Marta Szkliniarz

          Odpowiedz
          • Agnieszka

            Dzień dobry, dwoch braci z siostrą prowadzą gospodarstwo rolne. Jeden z nich umiera i przepisuje po równej części na siostrę i brata. Poprzednio wszystko przepisane było przez matkę na nieżyjącego brata. Czy brat który nie prowadził z nimi gospodarstwa ma prawo do zachowku.

          • Marta Szkliniarz

            Dzień dobry. Niestety mam zbyt mało informacji by udzielić odpowiedzi. Nie wiem też po kim wskazany brat chciałby się tego zachowku domagać. Należałoby zapoznać się z dokumentami gospodarstwa oraz umów o których mowa w pytaniu, co wiąże się z koniecznością konsultacji.

            Pozdrawiam serdecznie

        • Zachowek

          Dzień dobry mam pytanie mianowicie po śmierci męża przeprowadziłam postępowanie spadkowe u notariusza .W chwili śmierci męża jego ojciec żył czy w tej sytuacji rodzeństwo męża ma prawo do zachowku.Tesc zapisał mężowi gospodarstwo tytułem darowizny i miał wymówione do śmierci mieszkanie

          Odpowiedz
          • Marta Szkliniarz

            Dzień dobry, o dziedziczeniu obowiązku zapłaty zachowku piszę szeroko w artykule: https://praworodzinnebeztajemnic.pl/dziedziczenie-obowiazku-zaplaty-zachowku-po-smierci-zobowiazanego-spadkobiercy-lub-obdarowanego/

            Wspominam tam także o wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2018 roku, I CSK 387/17, który rozstrzygał o podobnej sytuacji. I w tamtym wypadku uznano, iż mimo, że obdarowany syn nie dożył otwarcia spadku po ojcu (zmarł wcześniej niż ojciec), to zobowiązanie do zapłaty zachowku na rzecz spadkobierców ojca obciąża pozwanych jako jego spadkobierców. Bo obowiązki, które przepisy prawa spadkowego wiążą z otrzymaniem darowizny (obowiązek zapłaty zachowku), należą do długów spadkowych.
            Sąd Najwyższy podkreślił, że skoro możliwe jest dziedziczenie roszczenia o zachowek, to i analogicznie obowiązek zapłaty powinien takiemu dziedziczeniu podlegać.

            Niemniej, nie znając wszystkich okoliczności Pani sprawy, w szczególności tego jakim majątkiem dysponował teść w chwili śmierci, czy czynił jakieś inne darowizny za swojego życia, kto konkretnie dziedziczy po nim i po Pani mężu, ani jaka jest treść tej umowy, o której Pani wspomina (by ustalić, czy to faktycznie darowizna, czy jednak jakaś inna umowa) nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi. Wymaga to analizy, a to wiąże się z kolei z indywidualną konsultacją prawną. Jeśli chciałaby Pani skorzystać z mojej pomocy, to bardzo proszę o kontakt. Pozdrawiam.

      • Anna

        Witam. Dziadek podzielił nierówno swoją ziemię pomiędzy synów ( mój tata dostał najmniej, mieli go spłacić,ale tylko to na tze gębę. Ziemia była przepisana w darowiźnie. Nie ma nigdzie słowa o spłacie tary. Teraz wymowie się wymigują od spłaty. Czy może tato wnieść o zachowek? Dziadek zmarł rok temu.

        Odpowiedz
        • Marta Szkliniarz

          Dzień dobry. Nie znając szczegółów sprawy niestety nie podejmę się odpowiedzi jak powinien postąpić Pani tata. Przede wszystkim nie wiem jakie konkretnie umowy zostały pozawierane między zmarłym a jego dziećmi, jaka jest ich treść. Bardzo proszę skonsultować Państwa sytuację z prawnikiem, który po jej analizie będzie w stanie udzielić odpowiedzi adekwatnej do tych konkretnych okoliczności. Pozdrawiam serdecznie

          Odpowiedz
    • aleksandra tilsen

      Dzień dobry Mój Tato zmarł dopiero się dowiedziałam po pół roku unikała rodzina kontaktu z tata tylko napisali mi że tato od pół roku nie żyje i przepisy są zrobione czyli jak by im przepisał jestem jedyną córka czy mam prawo starać się o zachowek??

      Odpowiedz
      • Marta Szkliniarz

        Dzień dobry, jako córka ma Pani zgodne z przepisami prawo do zachowku po ojcu. Czy w tej konkretnej sytuacji – tego nie wiem niestety. Odpowiedź wymaga konsultacji, w trakcie której ustalam niezbędne szczegóły. Bardzo proszę o niej pomyśleć. Pozdrawiam serdecznie.

        Odpowiedz
  2. Marta

    Dzień dobry,
    Mojemu tacie jego kuzyn zapisał w testamencie majątek. Jakie prawo do zachowku ma matka kuzyna? Czy można coś zrobić jeśli jest ogólnie wiadomo, że wuja nie tolerował matki/ nie chciał z nią rozmawiać/ wizyt itp – nie utrzymywali kontaktu od lat? Przed śmiercią – choroba nowotworowa – kuzynem również opiekował się tata i ciocia. Podobnie poprzednie lata.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry,

      niestety nie wiem nawet, jaki jest krąg spadkobierców kuzyna taty. Nie znam też treści testamentu. Ani składu majątku spadkowego. Nie wiem też, czy kuzyn jeszcze żyje, czy było przeprowadzone postępowanie spadkowe. Nie potrafię odpowiedzieć, czy w ogóle w tym wypadku zachowek się należy. Mogę jedynie napisać, że czasami, w sprawach o zachowek mają zastosowanie tzw. zasady współżycia społecznego, które pozwalają niekiedy zmniejszyć kwotę dochodzonego przez kogoś zachowku. Innymi słowy, mogę odpowiadać jedynie na ogólne pytania. Bardziej szczegółowe wymagają konsultacji.

      Pozdrawiam,
      adw. Marta Szkliniarz

      Odpowiedz
  3. Paula4216

    Witam, jeśli rodzice przepisali gospodarstwo rolne bratu a on po 10 latach przepisał mi..Czy resztę rodzeństwa ma prawo do zachowku po śmierci jednego z rodziców?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry,

      niestety nie jestem w stanie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ nie widzę dokumentów. Ustalenie Pani sytuacji wymagałoby ich analizy, czyli konsultacji. Proszę o ewentualny kontakt, wówczas będę w stanie powiedzieć jak to wygląda w Pani wypadku.

      Pozdrawiam,
      adw. Marta Szkliniarz

      Odpowiedz
  4. Pucia

    Tata przepisał gospodarstwo rolne mojemu bratu 9 lat temu, a ten po 4 latach od przepisania ożenił się i wyprowadził. Nie chciał zostać na gospodarstwie. Teraz chce przepisać to gospodarstwo na mnie, czyli swoją siostrę. Wiem że żona i dzieci (ma ich dwoje) mogliby w przyszłości wystąpić do mnie o zachowek. Czy po 10 latach od przepisania przez brata gospodarstwa na mnie ta darowizna wliczałaby się do jego schedy spadkowej? Jak mogłabym się zabezpieczyć przed bratową i jej ewentualnym wystąpieniem o zachowek? A może lepiej gdyby brat przekazał spowrotem ta darowiznę rodzicom, a dopiero rodzice mi? Albo w ogóle cofnąć ta darowiznę, tylko czy się da?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, pytanie zawiera bardzo dużo wątków i nie da się na nie odpowiedzieć jednym zdaniem. Także ze względu na złożoność sytuacji. Poza tym odnosi się do Pani indywidualnej sytuacji, która w celu udzielenia odpowiedzi wymagałaby także zapoznania się z dokumentami (akt darowizny, księga wieczysta). Jeśli jest Pani zainteresowana, to zapraszam na konsultację, wówczas będę w stanie odpowiedzieć na nurtujące Panią kwestie. Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
      • Sylwia

        Babcia przepisała mieszkanie wujkowi, mój tata nie żyje a babcia zmarła 2 lata temu, czy jako wnuczka i córka syna babci , który nie żyje mam prawo pozwać wujka o zachowek?

        Odpowiedz
        • Marta Szkliniarz

          Jak wynika z przepisów, zstępni spadkodawcy (wnuki i prawnuki) mają prawo do zachowku po nim. Ale czy może Pani pozwać wujka o zachowek nie odpowiem ponieważ mam zbyt mało informacji, a wymagałoby to analizy indywidualnej Pani sytuacji, co wiąże się z konsultacją.

          Pozdrawiam,
          adw. Marta Szkliniarz

          Odpowiedz
        • Marta

          Witam, moje pytanie jest następujące: Moi dziadkowie mieli czworo dzieci, ok 20 lat temu notarialnie w darowiżnie przepisali cały majątek na mojego wujka kawalera, który następnie przepisał w darowiznę majątek na mnie. Czy zachowek po moich dziadkach czyli rodzicach mojej wujka przechodzi na mnie w stosunku do wujka rodzeństwa?

          Odpowiedz
          • Marta Szkliniarz

            Dzień dobry, nie umiem się odnieść konkretnie do Pana sytuacji, ponieważ nie znam treści tych umów. Mogę jedynie ogólnie napisać, że przyjmuje się, że jeśli obdarowany rozporządzi przedmiotem darowizny lub uzyskaną za niego korzyścią nieodpłatnie (a zatem chodzi o darowiznę), obowiązek zapłaty nie przejdzie na osobę trzecią (tak: (1) P. Księżak, Zachowek w polskim prawie spadkowym; (2) Art. 1000 KC, P. Księżąk (w:) Kodeks cywilny. Komentarz., pod red. dr hab. Konrad Osajda, wyd. 16, 2017; (3) Komentarz do ustawy Kodeks cywilny, art. 1000, System Prawa Prywatnego, tom 10, pod red. B. Kordasiewcz, wyd. 3, 2015). Zalecam konsultację prawną by rozwiać Pana wątpliwości. Mam za mało informacji. Pozdrawiam serdecznie.

  5. Zachowek po dzieciach ojczyma

    Dzień dobry,

    Mój ojczym zmarł w zeszłym roku. Miał z moją mamą ślub. Z pierwszego małżeństwa miał dwoje dorosłych już dzieci które wystąpiły o zachowek do mojej mamy. Ile wynosi ten zachowek. Czy prawidłowe jest wyliczenie że 1/2 jest mojej mamy, pozostałą 1/2 dzielimy na 3 czyli moja mama, oraz dwójka jego dzieci. To wychodziło by 1/6 masy spadkowej czyli zachowek wyniósłby 1/2 z 1/6 czyli 1/12?
    Proszę o potwierdzenie

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Jeżeli zmarły miał żonę i 2 dzieci, to udział spadkowy każdego ze spadkobierców wynosi 1/3, a zachowek (bez dodatkowych założeń), jeśli wszyscy są zdolni do pracy: 1/6. Kalkulacja jaką Pan przedstawił (przynajmniej w początkowej części) to obliczanie wielkości udziału w ewentualnej współwłasności majątku, którego część należy do spadku, a część do majątku wspólnego. Ale nie mam szczegółowych informacji na temat tej indywidualnej sytuacji by udzielić wiążącej odpowiedzi. Bardzo proszę skonsultować się z prawnikiem, który ją szczegółowo przeanalizuje.

      Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
  6. Tomasz

    Witam,
    Mojej mamie chrzestnej zmarł maż, w tym związku nie było dzieci.
    W 2004 r mąż przepisał cały majątek notarialnie na swoją żonę (mamę chrzestną)
    Zmarły ma brata, oraz 61 letniego syna z pierwszego małżeństwa.
    Pierwsza żona zmarłego żyje.

    Jak w takim wypadu będzie wyglądał podział majątku? Czy ktoś może podważyć ostatnią wole zmarłego?
    Z góry dziękuję za podpowiedź.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Jeśli testament nie zostanie podważony, to cały majątek odziedziczy jego małżonka – jeśli przyjmie spadek na podstawie testamentu.
      Syn zmarłego z pierwszego małżeństwa teoretycznie może chcieć podważać taki testament, twierdząc iż jest on nieważny. A testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
      1)w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
      2)pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
      3)pod wpływem groźby.
      Czy są podstawy w Państwa wypadku, nie jestem w stanie tego stwierdzić, bo nie znam sprawy.
      Teoretycznie też, syn z 1 małżeństwa, jeśli nie został wydziedziczony, może ubiegać się o zachowek po ojcu.

      Odpowiedz
  7. Anna

    Dzień dobry,
    Mój pradziadek miał 4 dzieci ( w tym moja bacie) -ona zmarła przed nim. Nie powołał mojego ojca i jego barta w testamencie. Przepisał tesatmentem dom i pole na moje dwie ciotki ( nie miały dzieci ). W miedzyczasie zmarła jedna z ciotek i druga też ( jedna nie zostawiła testamtetu a druga powoła do całości spadku ich brata i otworzyła testamet dziadka w 2017 roku ) , następnie zmrał mój ojciec i nastepnie jego brat( nie miał dzieci i dziedziczymy części spadku po nim) , zostałam ja z siostrą z prawem do zachowku po babci i chciałam się dowiedzieć co w sytuacji skroko babcia ustawowo dziedziczyłaby 1/4 ? Czy mamy prawo do wypłaty zachowku w 1/8 czy zachowek po naszym stryju nas blokuje i mamy prawo do 1/16 ? ( dziedziczymy po nim ustawowo)

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, sprawa jest dość skomplikowana pod względem osobowym już na pierwszy rzut oka. Bez znajomości wszystkich szczegółów sprawy niestety nie jestem w stanie odpowiedzieć. Mogę udzielać jedynie ogólnych informacji, natomiast pytanie, które Pani zadała wymaga analizy, a zatem konsultacji. Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
  8. Robert

    Witam! Mój tata założył druga rodzinę gdzie jest dwoje dzieci i żona .Tata zmarł i ja założyłem sprawę o stwierdzenie nabycia spadku.Odbyła się sprawa na której żona taty ujawniła odręcznie napisany testament w którym tata napisał że wszystko przekazuje żonie.ma odbyć się za miesiąc następna sprawa bo żona ma dostarczyć jeszcze jeden testament który tata napisał jeszcze dawniej nadmieniam że tata swuj majątek otrzymał po rodzicach.i co w takim razie mogę zrobić? Czy należy się zachowek ?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Proszę skonsultować Pana sytuację z prawnikiem. Nie znając akt sprawy, ani jej szczegółów nie jestem w stanie Panu konstruktywnie doradzić. Wiele zależy od treści testamentów, od okoliczności ich sporządzenia. Na tej podstawie można ewentualnie ustalić dalszy plan działań w Pana sprawie. Bo zgodnie z przepisami dzieciom zasadniczo należy się zachowek po rodzicach. Niemniej, mogą zostać go pozbawieni, gdy spadkodawca/rodzic np. je wydziedziczy. Pozdrawiam serdecznie

      Odpowiedz
    • Małgorzata

      Dzień dobry Wujek miał 4 rodzeństwa Nie miał dzieci Prawdopodobnie przepisał testamentem miwszkanie na jedną z sióstr Czy pozostałe rodzeństwo może liczyć na zachowek

      Odpowiedz
      • Marta Szkliniarz

        Dzień dobry. Rodzeństwo nie ma prawa do zachowku po swoim bracie lub siostrze. Prawo takie posiada tylko małżonek, dzieci zmarłego i jego rodzice. Pozdrawiam serdecznie

        Odpowiedz
  9. Nikodem

    Dzień dobry, Sytuacja: Jest trójka rodzeństwa. Posesja z domem rodzinnym została podzielona na trzy części w różnym okresie czasu. Każde z dzieci otrzymuje swoją część.
    Po podziale (chronologicznie): Na pierwszej powstaje domu, na drugiej budynek gospodarczy zostaje przebudowany w budynek mieszkalny, na ostatniej dom rodzinny (po darowiźnie z dożywociem na rodziców) poddany jest renowacji i rozbudowie.
    Wartość jak i zaangażowanie finansowe w poszczególne posesje przez rodzeństwo była różna. Wartości podzielonych posesji, w różnych latach podczas sporządzania aktów notarialnych miała niższą wartość niż w obecnych czasach.
    Ostatni akt notarialny na dom rodzinny był spisywany w tym roku. Pytanie: Gdy odejdą rodzice nie pozostawiając po sobie testamentu czy, dwoje rodzeństwa może żądać od trzeciego zachowku z uwagi na ostatnią wartościową (wyższa niż z poprzednich lata ich darowizny) darowiznę rodzica (dom rodzinny)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, opisana przez Pana sytuacja wymaga analizy przede wszystkim dokumentów, o których Pan wspomina (ich zapisów). Tym bardziej, że z pytania wynika, że miała być także zawarta umowa dożywocia, która wyłącza daną nieruchomość z masy spadkowej branej pod uwagę przy szacowaniu zachowków (ale nie mam pewności, czy faktycznie o taką umowę chodzi). A wartość darowizn szacuje się zasadniczo według stanu nieruchomości w dacie ich dokonania, ale według cen z chwili wyceny, czyli aktualnych, a nie z daty czynności notarialnej. Bardzo proszę skorzystać z konsultacji prawnej, w trakcie której zapoznanie się z treścią tych dokumentów pozwoli na rozwianie Pana wątpliwości. Pozdrawiam

      Odpowiedz
  10. a.biner

    Dzień dobry. Zmarł mój ojciec który w testamencie mieszkanie i całość majątku przepisał na brata?
    Czy mam prawo do zachowku. Obecnie brat prosi mnie o stawienie się wu notariusza pewnie w sprawie sporządzenia protokołu dziedziczenia ,by przepisać mu całe mieszkanie , na co oczywiscie nie wyrażam zgodynie wyrażam zgody. Czy mam prawo do zachowku? Jakie są dalsze procedury ? Czy powinnam od razu złożyć w sądzie pozew o zachowek?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Zasadniczo dziecko, które nie otrzymało należnego spadku, także poprzez darowizny czynione za życia spadkodawcy, ma prawo do zachowku. Pod warunkiem, że nie zostało wydziedziczone. Nie znam jednak treści testamentu, więc nie potrafię odpowiedzieć jednoznacznie. Bardzo proszę skorzystać z konsultacji w trakcie, której mam nadzieję, te kwestia uda się się bardziej szczegółowo nakreślić i wyjaśnić. Pozdrawiam

      Odpowiedz
  11. Anna

    Witam mąż przed ślubem gdy był kawalerem spisał testament że w razie jego smierci wszystko będzie brata.Maz zmarł nie zdążyliśmy spisać nowego testamentu gdyż było jeszcze czas w małżeństwie doczekaliśmy się dzieci .Co w takim razie zrobić? Czy nic nam się nie nalezy

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Zasadniczo i małżonkowi i dzieciom należy się zachowek, jeśli nie otrzymali niczego w spadku (lub we wcześniejszej darowiźnie) po mężu/zmarłym rodzicu. Proszę skonsultować Pani indywidualną sytuację w trakcie porady prawnej. Być może wystarczy jedynie rozmowa z bratem lub inny polubowny sposób uregulowania tej kwestii, bez konieczności wizyty w sądzie – o ile faktycznie taki zachowek w tym wypadku przysługuje. Jednak nie znam wszystkich okoliczności sprawy. Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
  12. Emilia

    Moja córka została spadkobiercą po zmarłym ojcu, który odziedziczył po pierworodnej córce pół mieszkania. Oddano sprawę do apelacji, jakoby zmarła córka ustnie stwierdziła, że mieszkanie jest tylko dla matki. Czy jeśli przegramy sprawę w sądzie apelacyjnym, corka może domagać się zachowku po zmarłym ojcu? Miał on również wobec niejj długi alimentacyjne, nie otrzymywaliśmy alimentów z funduszu.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry. Niestety nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi na tak postawione pytanie. Generalnie dzieci mają prawo do zachowku po zmarłym rodzicu, chyba że zostały go pozbawione. Nie wiem jednak, jak wygląda dokładnie sytuacja w Państwa przypadku. Nie wiem też, czego konkretnie dotyczy sprawa, o której Pani wspomina, czy ojciec zostawił ważny testament, czy zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe po nim, kiedy zmarł. Bardzo proszę o skonsultowanie tej indywidualnej sytuacji w trakcie porady prawnej. Pozdrawiam serdecznie.

      Odpowiedz
  13. Elzbieta

    Swietny artykul, ktory przedstawia dokladnie moja sytuacje, ale dla pewnosci zapytam.
    Mieszkalam od 30 lat z moja ciocia ktora sie opiekowalam przez ostatnie kilka lat (choroba). Ciocia bezdzietna, rodzice jej (moi dziadkowie) nie zyja. Ciocia zmarla pare tygodni temu i teraz dostalam pismo z sadu iz mieszkanie w ktorym mieszkam nalezy sie jednej z bratanic (mojej kuzynce) na podstawie testamentu sporzadzonego notarialnie w 2005 roku. Nie mialam pojecia o tym testamencie. Nie bede miala gdzie mieszkac. Czy jest jakakolwiek opcja by podwazyc ten testament i miec prawo do zachowku, mieszkania ?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry,

      rodzeństwu spadkodawcy, ani ich zstępnym, czyli np. dzieciom, nie przysługuje prawo do zachowku po zmarłym bracie lub siostrze, czy też wujku czy cioci.
      Natomiast jeśli chodzi o podważenie testamentu, to testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony: 1) w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli; 2)pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści; 3)
      pod wpływem groźby.Na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat 3 od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat 10 od otwarcia spadku. Zatem należałoby ustalić, czy którykolwiek z tych przypadków zachodzi w Pani sytuacji.

      Pozdrawiam.

      Odpowiedz
  14. agnieszka

    Witam, chciałam zapytac o sytuację, kiedy : mama mojej mamy (moja babcia) dawno temu przepsiała cały majątek na jedno ze swoich dzieci -na brata mojej mamy. Babcia ma u niego dożywotkę. czy w takiej sytuacji po śmierci babci moja mama będzie mogła wystapić o zachówek?

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, nie znając pełnej sytuacji, w szczególności treści umowy, o jakiej mowa, jak i pełnej sytuacji babci oraz tego jak dysponowała swoim majątkiem za życia, nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi. Proszę zasięgnąć porady prawnej, w trakcie której zostanie ona szczegółowo przeanalizowana. A to pozwoli na rozwianie Pani wątpliwości. Pozdrawiam serdecznie

      Odpowiedz
      • Anna

        Dzień dobry.
        Jeżeli za życia obojga rodziców, jedno z rodzeństwa w darowiźnie dostało dom i pole, drugie dożywotkę, a trzecie nic, to czy po śmierci najpierw jednego z rodziców i później pierwszego z rodzeństwa (mimo posiadania współmałżonka i dzieci) należy się zachowek reszcie rodzeństwa (jedno z rodziców żyje)?

        Odpowiedz
        • Marta Szkliniarz

          Dzień dobry, nie znając treści aktów notarialnych ani informacji na temat tego co wchodziło w skład majątku zmarłych osób nie da się odpowiedzieć na to pytanie. Zapraszam na indywidualną konsultację. Pozdrawiam serdecznie.

          Odpowiedz
  15. TAMARA

    Dzien dobry. Brat mojej mamy,bezdzietny kawaler zostawil testament,w którym majątek ma przejść na mnie i moja siostrę. Czy jego rodzeństwo może ubiegać się o zachowek?Rodzice juz nie żyją.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, z przepisów wynika, że rodzeństwu nie przysługuje zachowek po siostrze lub bracie. Pozdrawiam

      Odpowiedz
  16. Lolus

    Witam serdecznie moj tato za zycia przepisał swojej siostrze w darowiznie dom i dzialkę dozywotnio . Moj tato zmarł cy mozna cos z tym zrobić

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, nie znając wszystkich detali nie sposób odpowiedzieć na tak zadane pytanie. Proszę rozważyć indywidualną konsultację. Pozdrawiam.

      Odpowiedz
  17. Anita Kupiec

    ja mam taka sytuację. w rodzinnym domu mojej mamy mieszka jej siostra i syn. Mama tez tam mieszkała , jednak nic nie zostało jej zapisane . Cała nieruchomość została zapisana na siostrę, a ona teraz wszystko zapisała synowi. Moje pytanie jest takie. Czy moja mam może ubiegać się o masę spadkową po zmarłych rodzicach?, mimo, iz właścicielem jest syn siostry. Proszę o odpowiez. Dziękuję.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, ale co znaczy „ubiegać się”? Chodzi o zachowek czy spadek? Bo na ubieganie się o zachowek jest tylko określony czas. Nie zwalnia też z odpowiedzialności wyzbycie się wzbogacenia w okresie, w którym obdarowany powinien liczyć się z obowiązkiem pokrycia roszczenia o zachowek. Czyli kolejna darowizna nie zwalnia osoby która ją pierwotnie otrzymała z obowiązku zapłaty zachowku – o ile jest do jego zapłaty zobowiązana. Proszę skonsultować się z prawnikiem w celu ustalenia tego. Pozdrawiam.

      Odpowiedz
  18. Małgorzata

    Dzień dobry.Mam pytanie.Brat przyrodni mojej mamy zmarł bezdzietnie, odbyła się sprawa spadkowa-mama zrzekła się po nim spadku.Wuj zmarł 20 lat temu.3 lata temu zmarła jego żona czy mojej mamie należy się zachowek po bratowej? Ciotka zmarła w 2021.

    Odpowiedz
    • Marta Szkliniarz

      Dzień dobry, zachowek należy się jedynie dzieciom zmarłego, ich małżonkowi lub rodzicom zmarłego. Pozdrawiam

      Odpowiedz

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witaj na Blogu!

Nazywam się 

Marta Szkliniarz

Jestem Adwokatem i Mediatorem Sądowym.

Już od ponad 15 lat pomagam innym przejść przez najtrudniejsze chwile w ich życiu.

Działam po to by przywrócić Twoje życie do normy i pomóc osiągnąć zamierzone cele.  Zapewnić komfort i bezpieczeństwo. Tak byś Ty mógł skupić się na sobie, swojej rodzinie, swoim biznesie, a nie na problemie, z którym do mnie przychodzisz.

Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia, jestem tu żeby Ci pomóc.

Zadzwoń do mnie lub napisz. Porozmawiamy i pomyślimy nad najlepszym dla Ciebie rozwiązaniem.

Zajrzyj też tutaj

E-book Praktyczny przewodnik po sądowym savoir-vivre Adwokat Sosnowiec Marta Szkliniarz

Zapraszam Cię też serdecznie do zakupu mojego ebooka

Kategorie

Archiwa

Mogą Cię także zainteresować

Od kogo można żądać zachowku?

Od kogo można żądać zachowku?

Gdy okaże się, że zostaliśmy pominięci w testamencie albo też spadkodawca za życia przekazał swój majątek komuś innemu, sporo osób rozważa dochodzenie zapłaty zachowku.  Warto wówczas pamiętać, że sprawa może okazać się trudniejsza niż przypuszczaliśmy, bo i tutaj...

czytaj dalej

Masz pytanie?

Potrzebujesz pomocy?

napisz do mnie lub zadzwoń

Kontakt

Rozwód.Alimenty.Kontakty z dzieckiem.Władza rodzicielska.Spadek.Podział Majątku.Prawo pracy

kontakt

    DANE KONTAKTOWE

    N

    zajrzyj koniecznie też tutaj

    adres

    ul. Małachowskiego 9/23

    41-200 Sosnowiec

    v

    kontakt

    tel. (+48) 530 068 508

    tel./fax (+48) 32 293 60 80

    e-mail: kancelaria@adwokat-sosnowiec.eu

    Pin It on Pinterest

    Share This