Gdy już podejmiemy decyzję o rozwodzie, jedną z największych przeszkód na drodze do definitywnego zakończenia związku małżeńskiego bywa czas. Często na uzyskanie rozwodu trzeba poczekać kilka lub kilkanaście miesięcy, nieczęsto lat – zależnie od stopnia skomplikowania danej sprawy, czy kwestii spornych, jakie sąd będzie musiał wyjaśnić.

Czy to oznacza, że szybki rozwód nie jest możliwy?  Wręcz przeciwnie. Ale należy podjąć odpowiednie kroki, by tak się stało. I to jeszcze przed rozwodem. Dzięki temu, możliwe że nie będzie trzeba czekać na wyznaczenie terminu rozprawy, w trakcie której sąd słuchałby małżonków czy kolejnych świadków. Można bowiem starać się o przeprowadzenie rozwodu bez konieczności spotykania się w sądzie. Jak to możliwe?

Otóż, po zapoznaniu się z Waszymi pismami, pisemnym stanowiskiem oraz innymi dowodami  – przepisy dają sądowi możliwość wydania wyroku rozwodowego już na tzw. posiedzeniu niejawnym, bez Waszego udziału, w zaciszu jego własnego gabinetu. A egzemplarz takiego wyroku jest następnie przesyłany do Was pocztą.

Ale od początku.

Przesłanki rozwodu

 

Śledząc mojego bloga, wiesz już, że samo wniesienie pozwu o rozwód nie gwarantuje, że rozwód taki dostaniemy. To sąd podejmuje ostateczną decyzję, czy rozwodu takiego Wam udzieli. Gdy sprawa wpłynie do sądu, ten bada przede wszystkim, czy nastąpił tzw. trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Przeczytasz o tym w artykule: Kiedy sąd orzeka rozwód. Czyli 7 faktów, o których warto wiedzieć zanim złożysz pozew o rozwód.

Jeśli tak, to już połowa sukcesu. Natomiast do jego pełni konieczne jest by nie zaistniały tzw. negatywne przesłanki rozwodu (przeszkody). Jedna z nich, to ta, kiedy w wyniku rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci, kolejna, to taka, że rozwód byłby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. A ostatni, to ta, że pozew o rozwód został złożony przez małżonka wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa.

Zatem by w ogóle uzyskać rozwód, sąd musi dojść do przekonania, że Wasze małżeństwo faktycznie przestało funkcjonować, ponieważ ustała więź psychiczna, fizyczna i gospodarcza (przeważnie przyjmuje się, iż następuje to po 6 miesiącach). A jednocześnie nie ma jakichkolwiek szans na to by związek taki naprawić. I dodatkowo, nie ma żadnych przeszkód (przesłanek negatywnych) by formalnie zakończyć Wasze małżeństwo poprzez wydanie wyroku rozwodowego.

Natomiast powodzenie rozwodu i jego szybkość zależy od tego, czy jesteście zgodni, że chcecie się definitywnie rozstać oraz czy potraficie się porozumieć w kwestiach, o których sąd musi rozstrzygnąć podejmując decyzję o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód. Szczególnie jest to istotne, gdy posiadacie wspólne małoletnie dzieci.

Innymi słowy, by sąd mógł szybko orzec rozwód, sprawa musi mieć charakter możliwie bezsporny. Tzn. małżonkowie muszą być zgodni co do warunków rozwodu. Co to oznacza?

Rozwód z winą, czy bez?

 

Rozwód przebiegnie szybciej, jeśli sąd nie będzie musiał ustalać, który z małżonków ponosi winę za to, że Wasze małżeństwo się rozpadło. A musisz wiedzieć, że obligują go do tego przepisy prawa. Łączy się to zazwyczaj – jak się domyślasz – z długim i żmudnym postępowaniem dowodowym, w trakcie którego roztrząsane bywają najintymniejsze kwestie. Co oczywiście wpływa też na narastanie negatywnych emocji i bywa dodatkowym obciążeniem, którym i tak jest sam fakt rozwodu.

Sąd nie musi jednak tego robić.

Rozwiązaniem jest złożenie przez małżonków zgodnego wniosku o to by sąd nie orzekał o winie któregokolwiek z nich. Najlepiej zrobić to już w pozwie o rozwód oraz w odpowiedzi na pozew, jeśli to Ty jesteś stroną pozwaną.

Wówczas sąd nie będzie badał tej kwestii, a postępowanie dowodowe może zostać ograniczone jedynie do Waszego przesłuchania (także, gdy wyrok ma być wydany na posiedzeniu niejawnym), co pozwoli na jego szybkie zakończenie.

Alternatywnie, nie powinien także się tym szczegółowo zajmować, gdy jedno z Was po prostu weźmie tę winę na siebie. To znaczy przyzna w piśmie procesowym (np. pozwie, odpowiedzi na pozew) lub oddzielnym oświadczeniu, czy nawet wspólnej ugodzie ustalającej warunki rozwodu, że ponosi wyłączną winę za rozpad Waszego małżeństwa i jednocześnie wnosi, by sąd orzekł o jego wyłącznej winie. Aczkolwiek czasami sądy lubią drążyć ten temat, więc nie ma gwarancji, czy faktycznie wpłynie to na usprawnienie całego postępowania. Najlepiej kwestię tę skonsultować indywidualnie z prawnikiem.

To jednak nie wszystko.

Macie wspólne małoletnie dzieci? Ustal z małżonkiem jeszcze przed rozprawą kwestie władzy rodzicielskiej, kontaktów i alimentów

 

Do rozwodu może dojść stosunkowo szybko, także wtedy gdy małżonkowie posiadają potomstwo. Pod warunkiem jednak, że małżonkom uda się wypracować wspólne porozumienie dotyczące istotnych spraw dziecka.

Aby rozwód mógł się sprawnie zakończyć, rodzice nie mogą pozostawać w konflikcie w tych kwestiach. Chodzi zatem o przekonanie sądu, iż mimo rozwodu będziecie w stanie współdziałać dla dobra Waszej pociechy, w sprawach które jej dotyczą.

Zazwyczaj, przedstawia się sądowi w tym celu pisemne porozumienie dotyczące zagadnień związanych z wychowaniem dziecka. Nazywane jest ono planem wychowawczym lub porozumieniem rodzicielskim. Sąd uwzględni takie pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka.

Zatem, kluczowe do szybkiego uzyskania rozwodu jest porozumienie rodziców i wypracowanie wspólnego stanowiska, do którego sąd się przychyli i uwzględni je w wydanym orzeczeniu.

Jeżeli do takiego porozumienia nie dojdzie, to sąd może skierować Was i Wasze dziecko do biegłego psychologa lub zespołu specjalistów sądowych (OZSS), który w sporządzonej przez siebie opinii za Was określi, kto powinien sprawować władzę rodzicielską (czy wspólnie, czy tylko jedno z rodziców i gdzie dziecko powinno zamieszkiwać po rozwodzie) i jak powinny wyglądać kontakty dziecka z rodzicem, pod którego opieką na codzień się nie znajduje.

To oczywiście trwa, bo przygotowanie takiej opinii poprzedza badanie, a jego terminy są bardzo odległe (bywa, że na badanie czeka się nawet rok).

Sąd będzie także drążył kwestię kosztów utrzymania Waszego dziecka, co również wydłuży całe postępowanie.

 

Jeśli jesteście zgodni co do rozwodu, ale nie potraficie porozumieć się odnośnie spraw tzw. „okołorozwodowych”, rozważcie mediacje

 

Bezstronny i neutralny mediator pomoże Wam znaleźć satysfakcjonujące Was rozwiązanie tej sytuacji. Sama mediacja jest też całkowicie dobrowolna i w każdej chwili każde z Was może z niej zrezygnować.

Spotkania mediacyjne odbywają się w komfortowych i dyskretnych warunkach i pozwalają na samodzielne poczynienie wszystkich tych ustaleń, o których musi rozstrzygnąć sąd orzekając rozwód.

A zatem, czy rozwód ma nastąpić z winy któregokolwiek z małżonków, czy też bez orzekania o winie, czy rodzice będą wspólnie sprawować opiekę nad dzieckiem (czy zostanie im obojgu pozostawiona władza rodzicielska), gdzie będzie zamieszkiwało dziecko, w jakich dniach czy okresach dziecko będzie spotykać się z drugim rodzicem lub jak będzie wyglądał system pieczy naprzemiennej, kto i w jakim zakresie będzie ponosił koszty utrzymania i wychowania dziecka itd.

Efektem mediacji jest ugoda, która dołączona do pozwu o rozwód (ewentualnie przedstawiona w sądzie już po złożeniu pozwu, ale przed rozprawą), daje szansę na uzyskanie szybkiego rozwodu. Więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj.

Rozwód bez rozprawy – o co właściwie chodzi?

 

To rozwód, w czasie którego sąd nie wzywa małżonków na rozprawę by poznać ich stanowisko, czy przesłuchać ich osobiście. To postępowanie rozwodowe, które kończy się wydaniem wyroku na tzw. posiedzeniu niejawnym.

W teorii, przeprowadzenie takiego rozwodu jest możliwe, ale tylko wówczas gdy małżonkowie są zgodni co do wszystkich jego elementów. A zatem, gdy:

• oboje zgadzają się na sam rozwód (bez orzekania o winie/z winy obojga/z winy konkretnego małżonka)

• wypracowali porozumienie dotyczące małoletnich dzieci (co do ich miejsca zamieszkania, sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, ewentualnych kontaktów drugiego z rodziców oraz alimentów itd.)

• są zgodni co do tego, czy którykolwiek z małżonków będzie przekazywał drugiemu świadczenie alimentacyjne po rozwodzie

• oraz czy sąd ma orzekać o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania

Jakikolwiek rozdźwięk we wzajemnych oczekiwaniach będzie uniemożliwiał wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym. Sąd będzie musiał bowiem przeprowadzić w tym zakresie postępowanie dowodowe, a zatem wyznaczyć co najmniej jedną rozprawę.

Jeżeli sąd zdecyduje się na taki sposób prowadzenia postępowania rozwodowego, to jeśli posiadacie małoletnie dzieci, zleci przynajmniej przeprowadzenie wywiadu przez kuratora sądowego – by ten rozeznał się w ich sytuacji opiekuńczo – wychowawczej. Nadto, prześle do Was formularze ze standardowymi pytaniami, które pozwolą mu stwierdzić, czy zachodzą przesłanki do orzeczenia rozwodu.

Warto jednak wiedzieć, że to, czy sąd w ogóle zdecyduje się na opisane rozwiązanie (wydanie wyroku rozwodowego na posiedzeniu niejawnym), zależy wyłącznie od jego decyzji.

Procedura taka zaczęła być stosowana w czasie obostrzeń covidowych. I wiele osób właśnie w ten sposób uzyskało rozwód. Co zatem można zrobić by z niej skorzystać? Przekonać sąd, by i w Waszym przypadku zechciał poprzestać na posiedzeniu niejawnym. Nie ma jednak żadnej gwarancji, że tak się stanie. Standardem jest jednak wyznaczenie rozprawy, przynajmniej jednej.

Dobrze przygotowany pozew do podstawa

 

Po pierwsze, należy dobrze napisać już sam pozew. W sposób jasny i czytelny opisać, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Oraz, iż ma on charakter nieodwracalny. A Wasza decyzja na temat rozwodu jest kategoryczna i przemyślana.

Bywa, że osoba wnosząca pozew (lub odpowiadająca na otrzymany pozew) operuje ogólnikami, posiłkując się powszechnie dostępnymi wzorami dostępnymi w internecie. Nie chce bowiem urazić drugiej strony, w przypadku, gdy do rozwodu ma dojść w sposób polubowny. Nie zawsze jednak rozwiązanie takie się sprawdzi. Sąd może bowiem nabrać podejrzeń, czy faktycznie Wasza decyzja nie jest pochopna. A w konsekwencji nie dojdzie do szybkiego rozwodu. Sąd prócz wezwania Was na pierwszą rozprawę (a przecież nie chcesz tego), po jej przeprowadzeniu po prostu wyznaczy kolejny termin posiedzenia (za kilka kolejnych miesięcy), by sprawdzić czy faktycznie chcecie rozwodu.

Dodatkowo, jeśli posiadacie wspólne małoletnie dzieci, należy precyzyjnie wyjaśnić sądowi, że Wasze ustalenia w tym zakresie są najlepszym dla nich rozwiązaniem. Sąd ustala jednak, czy rozwód nie będzie sprzeczny z ich dobrem.

Jasno określ swoje stanowisko

 

Jak wspominałam wcześniej, Sąd orzekając o rozwodzie, musi ustalić, czy rozwiązuje Wasze małżeństwo bez orzekania o winie, czy z winy jednej ze stron (lub obojga).

Dodatkowo, gdy posiadacie wspólne małoletnie dzieci, musi ustalić komu powierzy władzę rodzicielską i z kim będzie mieszkało dziecko, a także zdecydować o alimentach, kontaktach z dzieckiem (chyba że tego nie chcecie) i o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania po rozwodzie.

Wszystkie te rozstrzygnięcia muszą znaleźć się w wyroku rozwodowym. Dlatego już w pozwie precyzyjnie odnieść się do tych wszystkich kwestii.

Napisz, czego i dlaczego się domagasz. Czy Sąd ma orzekać o winie? Komu ma zostać powierzona władza rodzicielska? Jak mają wyglądać kontakty? W jakiej wysokości mają zostać ustalone alimenty i dla kogo? Czy sąd ma ustalać sposób korzystania z Waszego wspólnego mieszkania po rozwodzie? Pisząc, posiłkuj się Waszymi wspólnymi ustaleniami.

Warto także oczywiście zasygnalizować sądowi, że zależy Wam na szybkim rozwodzie.

A dodatkowo, uwzględnić w pozwie wniosek o rozpoznanie Waszej sprawy na tzw. posiedzeniu niejawnym.

Wraz z wnioskiem o rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym należy też zawrzeć w pozwie wniosek o odebranie na piśmie stanowisk małżonków, gdyż przesłuchanie stron jest obowiązkowym dowodem w sprawie o rozwód, nawet jeśli obydwoje wnioskujecie o rozwód na tych samych warunkach.

Jakie dokumenty dołączyć do pozwu?

 

Prócz standardowych dokumentów, warto dołączyć np. tzw. porozumienie o warunkach rozwodu uwzględniające wszystkie aspekty, o których sąd rozstrzyga w wyroku rozwodowym. Dokument taki powinien zostać podpisany przez każdego z małżonków. Jak również oświadczenie wskazujące na winę jednego z małżonków, o którym wspominałam powyżej.

W przypadku, gdy posiadacie wspólnie małoletnie dzieci, do pozwu należy załączyć porozumienie o warunkach rozwodu wraz z rodzicielskim planem wychowawczym. To kompleksowy dokument uwzględniający zarówno warunki rozwodu (m.in. rozwód z winą, czy bez, alimenty dla małżonka, sposób korzystania ze wspólnego mieszkania) jak i pozostałe kwestie związane z wykonywaniem władzy rodzicielskiej nad Waszymi dziećmi, kontaktami z nimi, czy alimentami.

Podsumowanie

Szybki rozwód jest możliwy. Chcąc uzyskać go jak najszybciej, należy wcześniej ustalić wszystkie warunki rozwodu i osiągnąć porozumienie w sprawach dotyczących wspólnych małoletnich dzieci.

Jeśli nie napotkacie na inne problemy, np. natury formalnej, jest duża szansa na uzyskanie rozwodu nawet na posiedzeniu niejawnym – bez konieczności pokazywania się w sądzie. A jeśli się to nie uda, bo sąd nie zdecyduje się na takie rozwiązanie, to rozwód na jednej rozprawie powinien być jedynie formalnością.

Jeżeli nie masz pewności jak skonstruować pozew lub sporządzić porozumienie rodzicielskie albo masz jakiekolwiek pytania dotyczące przebiegu sprawy rozwodowej, skonsultuj się z doświadczonym adwokatem. Nie szukaj odpowiedzi na forach internetowych. To, co sprawdziło się u jednej osoby, nie koniecznie zadziała u Ciebie. Bo Twoja sytuacja może być zupełnie inna. Możesz sobie w ten sposób bardziej zaszkodzić niż pomóc.

***

Pamiętaj, że informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólny i nie stanowią porady prawnej. Każda sytuacja jest inna. Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy lub indywidualnej konsultacji skontaktuj się ze mną.

***

Jeżeli spodobał Ci się ten artykuł lub uważasz go za wartościowy, to będzie mi bardzo miło, jeśli podzielisz się nim z innymi. Daj mi znać w rozwiązaniu jakich problemów mogę Ci jeszcze pomóc.

A po więcej prawniczych ciekawostek zapraszam Cię też na Facebooka i Instagram.